TÜTÜN İÇİN ARAŞTIRMA ÖNERGESİ

 
   TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA
 
Türkiye’nin birçok ilinin önemli gelir kaynaklarından olan tütünün yasaklanmasına ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yakın bir dönemde görüşülen "Torba Yasa" ile tütün üreticisini ve ticaretini yapan yüz binlerce kişiyi mağdur edecek tütün ile ilgili maddeler görüşüldü. Komisyona sunulan torba yasa tasarısında tütün ile ilgili maddelerinde ‘’Üretici tütünlerinin üretimi, alım ve satımı yazılı sözleşme esası ile yapılır. Ticari amaçla; makaron veya yaprak sigara kâğıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün ya da tütün harici herhangi bir madde doldurulmuş olarak satanlara, satışa arz edenlere, bulunduran ve nakledenlere üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilir.’’ Gibi üreticiyi mağdur edecek yasal düzenlemeler yer almaktadır. Son zamanlarda devlet görevlilerince baskınlara uğrayıp, tütün taşıyan, alan, satan her kim varsa suçlu görülerek idari ve adli cezalarla karşılaşmaktadırlar. Bu nedenle mevcut torba yasasında geçen maddelerin uygulanmasıyla tütün üreticilerinin ve tütün ticareti yapan küçük esnafın yaşayacağı sorunların belirlenmesi ve bu sorunlara çözüm üretilmesi amacıyla Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzüğün 104’üncü ve 105’inci maddeleri gereğince Meclis araştırması açılması için gereğini arz ve teklif ederim.
 
 
 
                                                                                                                Behçet YILDIRIM
                                                                                                                Adıyaman Milletvekili
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
   GEREKÇE
 
            2009 yılı ve öncesinde TEKEL’in devlet adına Tütün Alımı yaptığı dönemlerde, Sarmalık Kıyılmış Tütün Üretimi ve Ticareti yapan Adıyaman Merkez ve diğer İlçelerindeki üreticiler ve tüccarlar TEKEL’in vermiş olduğu Nakliye Belgeleri sayesinde sarmalık tütünleri de bu kapsamda kısmen de olsa sorunsuz bir şekilde taşıma işini yapabiliyorlardı. TEKEL fabrikalarında öncellikle tütün kotası düşürüldü, sonra tamamen TEKEL fabrikaları kapatıldı. TEKEL’in kapatılmasıyla göç arttı,  işsizlik arttı, ırgatlık arttı.   
Sarmalık Kıyılmış tütünün Adıyaman Merkez, Çelikhan İlçesi ve bağlı köylerinde, ayrıca Merkeze bağlı ova köylerinde sulama imkânı bulunan arazilerde de üretimi yapılmaktadır. Sarmalık Kıyılmış Tütün üretimi yapılan alanlarda farklı bir tarımsal faaliyet olmadığı gibi üreticilerin başka bir gelir kaynağı veya mesleki yeterlilikleri bulunmamaktadır. Bahse konu bölgelerin dağlık yapısı ve engebeli olmasından dolayı tarıma elverişli alanların oldukça sınırlı olması tütüne alternatif bir bitkisel ürün yetiştirme imkânı ve teknik bilgi/alt yapısının olmaması üreticileri tütün üretimine mecbur bırakmıştır.
 Tütün başta Adıyaman halkı olmak üzere birçok il’de önemli bir geçim kaynağıyken AKP hükümeti, tütünü terörle bağdaştırıp tütüne getirilen yasakları meşrulaştırma kampanyaları yürütmüştür. Tütünü yasaklamak için yapılan alıştırma kampanyalarına Adıyaman halkı her defasında güçlü bir şekilde tepkilerini belirtirken, Adıyaman’ın yetkilileri bu bilgilerin doğru olmadığını ve üreticinin mağdur olmayacağı şeklinde açıklamalar yapmışlardır. Ancak Torba Yasa tasarısında önemli bir değişiklik yapılmadan TBMM Genel Kurulundan geçmesinin hemen ardından Türkiye’nin 81 ilinde tütün satışı yapan küçük esnafa yönelik operasyonlar yapılmıştır. Torba yasa tasarısının meclisten geçmesinin ardından Adıyaman’da binlerce kişi yürüyüş yapıp, yasaya karşı demokratik tepkilerini dile getirmek istemişlerdir ancak Valiliğin talimatı üzerine tütün emekçilerine gazlı, coplu müdahale edilmiştir. Her siyasi partiden insanların olduğu, herhangi bir STK veya siyasi parti örgütünün öncüllüğü olmadan binlerce kişi demokratik tepkilerini ortaya koymak istemiş fakat kolluk güçleri tarafından orantısız bir şiddete uğramışlardır. Sonuç olarak tütün emekçilerinin en temel itirazları bile görmezden gelinerek bastırılmaya çalışılmıştır.  
Sonuç olarak, uzun yıllardır geleneksel olarak üretilen sarmalık kıyılmış tütünün bölge ekonomisine kazandırdığı katma değer ve on binlerce tütün üreticisinin yapılan düzenlemelerden dolayı işsiz kalacağıgerçeği dikkate alınarak yaşanan sorunların tespiti ve çözüm ile birlikte tedbirlerinin belirlenmesi amacıyla Meclis Araştırması açılması hayati önem taşımaktadır.