Yargıtay’ın 17 Aralık’ta yaptığı toplantıda, elektrik abonesinden kayıp-kaçak parası alınamayacağına karar verdi. Karar sonucu aboneler dağıtım şirketlerinden, sadece 2014 senesi için 5-6 milyar lira kayıp kaçak bedelinin iadesini talep edebilecek.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, bir abonenin faturadaki kayıp-kaçak bedelini dağıtım şirketinden istemesiyle başlayan hukukî süreçte önemli karara imza attı. Kurul, daha önce abone lehine verdiği karara dağıtım şirketinin itirazını görüşmek için 17 Aralık’ta toplandı. “Hırsızın kullandığı kaçak enerji dürüst vatandaştan tahsil edilemez.” diyerek aboneden kayıp-kaçak bedeli alınamayacağına hükmetti. Nihai kararla birlikte dağıtım şirketi, geçmiş 10 yıllık dönem için aldığı bedeli aboneye iade edecek. 36,9 milyon abone için emsal niteliğini taşıyan karar doğrultusunda sadece 2014 için 5-6 milyar TL bedelin iadesi talep edilebilecek.
Bir Abone İtiraz Etti, Tarihi Karar Alındı
Elektrik dağıtım şirketleri, abone grubuna göre değişmekle birlikte (konut, sanayi, ticarethane, resmi daire gibi) faturanın yaklaşık yüzde 14’ünü ‘kayıp-kaçak bedeli’ olarak tahsil ediyor. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, kararına, “Elektriğin kaybı sırasında ve başka kişiler tarafından hırsızlanmak şartıyla kayıp-kaçak bedelinin abonelerden alınması, şeffaf hesap verilebilirlik, hukuk ve adalet devleti ile bağdaşmaz. Haksız şart teşkil eder. Hırsızlıkları önlemek, devletin en öncelikli görevidir. Hırsızın kullandığı kaçak enerji dürüst vatandaştan tahsil edilemez.” görüşünü gerekçe gösterdi.
Mersin Silifke’de bir abonenin şikayeti karar aşamasını başlattı.Abone, elektrik faturalarından alınan kayıp-kaçak parasının yasalara aykırı olduğunu belirterek, iadesi için Tüketici Sorunları Hakem Heyeti’ne (TSHH) başvurdu. Heyet, aboneyi haklı buldu. Ancak elektrik dağıtım şirketi konuyu Tüketici Mahkemesi’ne taşıdı. Tüketici Mahkemesi, Tüketici Sorunları Hakem Heyeti’nin verdiği karara yapılan itirazı reddetti. Şirket, temyiz için Tüketici Mahkemesi’ne dilekçe verdi. Mahkeme “Temyiz olanağı yoktur.” diyerek talebe olumsuz cevap verdi. Bu karar da elektrik dağıtım şirketi tarafından temyiz edildi. Yargıtay ilgili hukuk dairesi, Tüketici Mahkemesi’nin verdiği “Temyiz olanağı yoktur.” kararıyla ilgili “Temyiz olanağı vardır, kayıp-kaçak bedeli EPDK mevzuatı gereği alınır.” dedi ve Tüketici Mahkemesi’nin verdiği kararı bozdu. Tüketici Mahkemesi bozulan dosyayla ilgili kararında ısrar etti. Bu karar da elektrik dağıtım firması tarafından temyiz edildi. Dava, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na geldi. Kurul, dağıtım şirketini haksız bulan Tüketici Sorunları Hakem Heyeti’nin kararı doğrultusunda hüküm verdi ve dolayısıyla Tüketici Mahkemesi’nin verdiği “Tüketici haklıdır” kararını aldı. Bu sefer de Hukuk Genel Kurulu kararına itiraz geldi. Kurul da 17 Aralık’ta konuyu gündeme aldı ve “Abone haklıdır” diyerek adli yargı sürecini sonlandırdı. Son merci olan Hukuk Genel Kurulu ‘karar düzeltme’ talebini, 5’e karşı 42 oyla aldı.
Başvuru İşlemi Şöyle Yapılacak
Abonelerin, kayıp-kaçak parasını alabilmek için Yargıtay’ın son kararını emsal gösterip dağıtım şirketi aleyhine dava açmaları gerekiyor. Davada aboneler, hem halen tahsil edilen kayıpkaçak bedeli için tedbir isteyecek hem de geçmiş 10 yıllık bedelin iadesini talep edecek. Abonelerin, faturaları 3 bin lira altı ise tüketici hakem heyetine (fatura tutarına göre), 3 bin lira üstü ise mahkemeye başvurmaları gerekiyor.
Dilekçe Örneği
T.C.
……………………………….. Kaymakamlığı
(Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığı’na)
Şikâyet Eden :
Adresi :
E- Posta & Telefon :
Şikâyet Edilen :
Adresi :
Ş. Parasal Değeri :
Konusu : Kayıp, kaçak bedeli olarak alınan
bedelin tarafıma iadesi istemidir.
Açıklamalar :1-) Her ay abonesi olduğum ……………….. ait olmak üzere ikametimin bulunduğu adresimde kullandığım elektrik tüketim miktarına göre fatura tahakkuk etmektedir. Bu faturalarımda hizmet bedeli karşılığı olmayan “K/K Bedeli” adı altında kayıp, kaçak bedeli alındığını tespit ettim.
2-) Bu faturalarda bir hizmet bedeli karşılığı olmadığı açıkca belli olan, kötü niyetli diğer kullanıcıların kaçak kullanımı ve tedarikçi elektrik dağıtım firmasının ağır ihmal ve kusurları ile altyapısının eksikliklerinden kaynaklanan kayıp ve kaçak tüketimlerinin bedeli karşılığı olarak bunun biz dürüst aboneye yansıtılması kabul edilemez. Üstelik kayıp ve kaçak oranları bölgeler arasında oransal olarakta farklılık oluşturmaktadır. Bu nedenle elektrik faturalarına yansıtılan oranlarda bile bir tutarsızlık görülebileceği gibi bir başkasının işlemiş olduğu suç diğer taraftan dürüst tüketiciye yansıtılmakta, işlemediğim bir suç ile kişisel onurum zedelenmekte ve şahsıma atfen kusur izafe edilmektedir. “K/K Bedeli” adı altında yaklaşık % 15 oranında veya daha üzeri oranlarda kayıp/ kaçak bedeli adı altında bir ücret yansıtılmaktadır. Elektrik tedarikçisi firma bu bedelin “EPDK”nın kararı ile faturalara yansıtıldığını şöyle belirtmektedir.
Bahse konu elektrik faturalarında yer alan kayıp/kaçak bedeli şirketimizin kendi inisiyatifi ile düzenlenmiş bir bedel olmadığı, 4628 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu dâhilinde tüm yurtta ulusal tarife olarak uygulandığı, söz konusu tariflerin ise Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından belirlendiği, 01.04.2011 tarihinden geçerli olmak üzere uygulanmakta olan tarifeler ise 28.12.2010 tarih ve 2999 sayılı EPDK Kararı ile belirlenmiş, tedas.gov.tr internet adresinde yayınlandığı, Bu tarifeler kapsamında uygulanmakta olan; enerji bedeli, dağıtım bedeli, perakende satış hizmet bedeli, iletim bedeli, kalemlerine ilave olarak kayıp/kaçak bedeli ve perakende satış hizmeti (sayaç okuma) bedelleri belirlendiği, söz konusu bedellerin 2011/Nisan ayından itibaren elektrik faturalarında yer aldığını, bahse konu bedel, E.P.D.K tarafından belirlendiği ve uygulamaya konulmuş olup, şirketin alınan bedelle ilgili bir kararı söz konusu olmadığını belirtmiştir.
3-) Aslında 4628 Sayılı Kanun’un 11. Maddesi ve Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin “Madde 33- (1): Bu yönetmelik hükümleri uyarınca elektrik enerjisi hizmeti alan müşterilerin hakları ve zararlarının tazmini konusunda kanunun 11. maddesi ve 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri ile buna ilişkin diğer mevzuat hükümleri uygulanır.” demektedir.
4-) İlgili yasal hükümler gereğince, EPDK’nın kayıp/kaçak bedellerinin abone faturalarına yansıtılması hususunda aldığı karar mevcut yasal hükümlere aykırılık teşkil etmektedir. Kaldı ki alınan karar hiçbir surette yürürlükte bulunan yönetmelik ve kanunların önün geçerek uygulanamaz. Bu bağlamda 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun özel bir kanun olup mevcut genel hükümlerinde önüne geçmektedir.
5-) Mevcut kanuni hükümleri mucibince; elektrik faturalarıma yansıtılarak tahakkuk edilmiş bulunan kayıp/kaçak bedellerinin 4077 Sayılı TKH Kanun’un doktrinine uygun olarak burada tüketicin zayıf taraf olduğu kabul edilerek korunması gerektiği şeklinde tedbirin alınması ilgili hüküm mucibince belirtilmektedir.
İş bu ikame olunan mağduriyetim nedeniyle haksız ve hukuksuz olarak alınmış bedel veya bedellerin toplamı olan ………………… .-TL’nin tarafıma iadesi kararının alınması için hakem heyetinize başvurmak zorunda kaldım.
Hukuki Nedenler :4077 Sayılı TKH Kanun ve diğer ilgili tüm mevzuat.
Hukuki Deliller :Elektrik faturaları, ödeme belgeleri, sözleşme, hakem heyeti emsal kararı, bilirkişi incelemesi ve ispata yarar her türlü delil.
İstem Sonucu :İzah olunan nedenlerden dolayı; kayıp/ kaçak bedeli adı altında haksız, hukuksuz olarak ve ödemiş olduğum ………….. .-TL toplam bedele, ödemiş olduğum tarihten itibaren değişken yasal faiz oranı uygulanmak sureti ile hesaplanacak işlemiş faizi ile birlikte toplamının tarafıma iadesine karar verilmesini saygıyla arz ve talep ederim. / /2011
Şikâyet Eden (Adı, Soyadı ve İmza)
